Over de begroting 2016 van de gemeente Weert.

Vandaag donderdag 12 november 2015  behandelen we de begroting 2016 van de gemeente Weert. Op 1 juli hebben we de notitie “Kiezen met Visie” vastgesteld. In de nu voorliggende begroting is de (denk)richting van de notitie “Kiezen met Visie” verder uitgewerkt. Tijdens de behandeling van “Kiezen met Visie” wisten we al dat geen enkele Weertenaar zou ontkomen aan de forse bezuinigingen die wij als gemeente Weert moeten realiseren!

Het college heeft met “Kiezen met Visie” de eerste stap gezet om tot hervormingen te komen. Vervolgens was het aan de gemeenteraad om hierin de noodzakelijke keuzes te maken. Het was geen gemakkelijke opgave, maar het was wel een opgave waarin een ieder vanuit zijn of haar rol de verantwoordelijkheid heeft genomen die nodig was! Op een constructieve wijze hebben wij als PvdA fractie geprobeerd mee te denken om tot de nodige hervormingen te komen en in gezamenlijkheid de financiële problemen die wij hebben op te lossen! Dit neemt echter niet weg dat er een aantal bezuinigingsvoorstellen tussen hebben gezeten waar wij als PvdA fractie (absoluut) niet mee konden leven!

Het was tijdens de behandeling van “Kiezen met Visie” lastig om te kunnen overzien wat o.a. de maatschappelijke effecten van de toen voorgestelde bezuinigingsmaatregelen waren. Vandaag is het moment om te bezien of o.a. de maatschappelijke effecten van de toen voorgestelde bezuinigingsmaatregelen aanvaardbaar zijn. Iedere fractie zal daarin andere accenten leggen en andere afwegingen maken. Op dit moment gaan wij niet in op prioriteiten vanaf 2017. Dat wil niet zeggen dat wij het daarmee volledig eens zijn, maar wij vinden dat de bespreking daarvan in een later stadium moet plaatsvinden. Als PvdA fractie kiezen wij voor de sociale koers en dat brengt mij bij een aantal opvallende zaken als we kijken naar de verdere uitwerking van “Kiezen met Visie” en de begroting!

Als herinnering citeer ik een stukje vanuit onze algemene beschouwingen bij “Kiezen met Visie”: “We hebben vandaag te weinig informatie voorhanden om de juiste keuzes te kunnen maken, of we maken vandaag de keuzes en hebben in de komende maanden en uiteindelijk tijdens de begrotingsbehandeling nog voldoende ruimte en sturingsmogelijkheden om bepaalde keuzes terug te draaien als blijkt dat de maatschappelijke effecten onaanvaardbaar zijn! Wij kiezen voor de tweede optie! Daarmee niet zeggend dat wij op voorhand al van plan zijn om op gemaakte keuzes terug te komen, maar er moet achteraf wel een bepaalde sturingsmogelijkheid aanwezig zijn indien dat nodig blijkt! Er moet sprake zijn van wederzijds vertrouwen!”

Voorzitter, er zijn een aantal bezuinigingsmaatregelen die meerjarig oplopen, te denken valt bijvoorbeeld aan Punt Welzijn. Daar wordt nu door het college voorgesteld om in 3 jaar tijd € 400.000,- te bezuinigen. In het verlengde van het zojuist geciteerde stukje uit de algemene beschouwingen bij “Kiezen met Visie” vinden wij dat er bij bezuinigingsvoorstellen die meerjarig oplopen er ieder jaar opnieuw gekeken moet worden wat de maatschappelijke effecten en consequenties zijn van de bezuinigingsmaatregelen. Wij moeten als raad voldoende sturingsmogelijkheden hebben en houden om eventueel terug te kunnen komen op meerjarige bezuinigingsmaatregelen!

Zoals ik al eerder zei zijn er een aantal opvallende zaken als we kijken naar de verdere uitwerking van “Kiezen met Visie” en de begroting. De grootste bezuinigingsmaatregelen worden in het sociale domein voorgesteld! Zeker in een college waarin de SP voor het eerst vertegenwoordigd is hadden wij verwacht dat de bezuinigingsmaatregelen evenrediger verdeeld zouden worden! Met de nu voorliggende bezuinigingsmaatregelen worden de sociaal zwakkeren het hardst getroffen, zit de SP erbij en kijkt ernaar! Met deze begroting en deze bezuinigingen heeft de SP de PvdA rechts ingehaald!

Programma 1 Woonklimaat:

Voorzitter, de gemeente Weert heeft ambities als het gaat om het zijn van een duurzame gemeente en dat is mooi. Maar wij zouden willen dat de gemeente hier nog concreter en ambitieuzer is zou zijn. Onze gemeentelijke gebouwen kunnen wij veel efficiënter inzetten in het kader van ons duurzaamheidsbeleid. Wij zullen dan ook een motie indienen om minimaal 50% van de gemeentelijke gebouwen binnen nu en 5 jaar te voorzien van zonnepanelen en hierdoor zowel het milieu te sparen als fors te besparen op onze energierekening.

De veiligheid van jonge fietsende scholieren vinden wij belangrijk. Zeker nu de verordening leerlingenvervoer is versoberd en hierdoor meer jonge scholieren gebruik moeten maken van de fiets. Wij snappen dan ook niet waarom het college ervoor kiest om deze prioriteit te laten vervallen, terwijl er verderop in de begroting wordt gesteld om op alle scholen verkeerseducatie te geven. Jonge fietsende scholieren zijn een kwetsbare doelgroep en wij zullen dan ook een amendement indienen om deze prioriteit niet te laten vervallen.

Met het handhavingsuitvoeringsprogramma Drank- en Horecawet is een bedrag van € 10.000,- gemoeid. Wij vragen ons af in hoeverre dit bedrag toereikend zal zijn voor het grote ambinitieniveau wat de portefeuillehouder heeft bij het uitvoeren van dit handhavingsprogramma. Het lijkt ons beter om binnen het handhavingsuitvoeringsprogramma prioriteiten te stellen en ervoor te kiezen om in te zetten op preventieve maatregelen bij de jeugd. Daarnaast maken wij ons ook zorgen om het toenemende drugsgebruik onder jongeren nu de alcoholleeftijd is verhoogd van 16 naar 18 jaar. Wij vragen de portefeuillehouder dan ook om ook hiervoor extra aandacht te hebben!

Programma 2 Economie:

In de begroting wordt er gesproken over de handelsmissie naar China. Wij zouden als PvdA fractie willen weten wat op dit moment de stand van zaken is met betrekking tot China. Hoe staat het met de contracten en resultaten? Hoe staat het met de ontwikkelingen op het gebied van kunst en cultuur, onderwijs en natuurlijk de handelsmissie?

Wij blijven als PvdA fractie een vinger aan de pols houden daar waar het gaat om de leerplicht/RMC (format 52). Het kan namelijk niet zo zijn dat door de nu voorgestelde bezuinigingen kwetsbare jongeren tussen wal en schip dreigen te raken. Het uitgangspunt en het beleid moeten zijn dat alle jongeren die in aanmerking komen voor ondersteuning ook daadwerkelijk de begeleiding krijgen die zij nodig hebben.

Als het om onderwijs en begeleiding gaat dan is er nog een andere kwetsbare doelgroep die wij niet uit het oog mogen verliezen en dat zijn de kinderen die momenteel op het AZC verblijven en nog geen enkel fatsoenlijk onderwijsaanbod krijgen. De kinderen krijgen op dit moment les in het washok en een wapenhok, in plaats van de leegstaande beschikbare gebouwen! Wij vragen ons af waarom dit zo lang op zich laat wachten? Wanneer gaat er daadwerkelijk (passend) onderwijs aangeboden worden? Kan gebouw nummer 28 op het terrein niet als onderwijslocatie gaan dienen? Frustreert het ‘medegebruik’ van het terrein niet onnodig de voortgang van zaken op het AZC? Naar onze mening laat het één en ander veel te lang op zich wachten en moet er nu actie ondernomen worden om te investeren in de toekomst van deze kinderen en jongeren!

Programma 3 Zorg:

Dit is een typisch hoofdstuk waar je ziet dat de bezuinigingsmaatregelen met name het sociale domein treffen. Zo ontkomt Punt Welzijn er niet aan om in totaal € 400.000,- te bezuinigen. Nu hebben de voorgestelde bezuinigingen bij Punt Welzijn in constructief overleg plaatsgevonden tussen de gemeente en Punt Welzijn. Omdat de nu voorgestelde bezuinigingsmaatregelen ‘gedragen’ worden door Punt Welzijn zullen wij als PvdA fractie geen alternatieve voorstellen indienen. Feit blijft dat wij nog steeds van mening zijn dat Punt Welzijn onevenredig zwaar getroffen wordt met deze bezuinigingsmaatregelen van in totaal (ruim) € 400.000,- en wij hebben dan ook onze twijfels bij deze grote bezuinigingsoperatie bij Punt Welzijn. Wij stellen dan ook voor om ieder jaar een evaluatie te houden en te meten welke maatschappelijke gevolgen en consequenties de bezuinigingen bij Punt Welzijn hebben!

Een andere opvallende in dit hoofdstuk is dat het college met aanvullende bezuinigingsvoorstellen komt die betrekking hebben op de bijstandsverlening (part-wet, WWB, Wajong) en de bijzondere bijstand minimabeleid. De eerste maatregel levert volgens het college € 200.000,- op en de tweede maatregel € 160.000,-. Wij hadden als PvdA fractie niet verwacht dat de aanvullende bezuinigingsvoorstellen die door dit college worden voorgesteld de sociaal zwakkeren zouden raken! Wij hadden van het eerste college waarin de SP vertegenwoordigd is een sociale agenda verwacht en niet datgene wat nu hier voorligt! Wij zullen dan ook twee amendementen indienen om deze aanvullende bezuinigingsvoorstellen (formats 102 en 108) te schrappen.

Programma 4 Participatie:

Ons standpunt ten aanzien van de bibliotheek in Stramproy kent u, wij hebben er altijd voor gepleit dat deze laagdrempelige voorziening behouden blijft voor zowel volwassenen als kinderen. Het feit dat 30% van de inwoners van Stramproy geabonneerd is op de bibliotheek geeft het belang aan van deze voorziening in het dorp. Vorige week is er tijdens de commissievergadering – waarin de begroting werd behandeld – over dit onderwerp ingesproken door de heer Henderikx namens de Dorpsraad Stramproy. Het alternatieve idee waarmee de heer Henderikx kwam kunnen wij ondersteunen en wij zullen dan ook een amendement indienen met die strekking. Wij vinden het wel een zorgelijke ontwikkeling dat professionele krachten nu worden wegbezuiningd en worden vervangen door vrijwilligers. Wat is de volgende stap op het moment dat dit inderdaad een succesformule blijkt te zijn: worden dan ook alle vasten krachten van de bibliotheek in Weert op straat gezet? In het verlengde hiervan vragen wij ons af of het omarmen van het alternatieve plan voor de bibliotheek in Stramproy voor de toekomst ook positieve effecten kan hebben voor het behoud van de dependance in Stramproy? Wij vragen het college dan ook om deze denkrichting verder uit te werken.

Tijdens de behandeling van “Kiezen met Visie” hebben wij een dringende oproep aan de wethouder gedaan om de maatschappelijke effecten en gevolgen in beeld te brengen van het collegevoorstel om € 519.000,- te bezuinigen op de subsidies en tarieven sport. Daarnaast hebben wij een motie ingediend om jongeren tot en met 18 jaar en sociaal zwakkeren uit te zonderen van de voorgestelde bezuinigingen. Het is dan ook jammer om te moeten constateren dat er in de gehele begroting aan dit belangrijke onderwerp – waar er bezuinigd gaat worden in de kern van onze Weerter samenleving – niet meer dan 1 alinea wordt besteed! Dat de doelstelling is om de bezuiniging pas per 1-1-2017 te realiseren mag voor het college geen reden zijn om in de huidige begroting hier zo weinig aandacht aan te besteden. Er is nog steeds niet voldoende inzichtelijk gemaakt wat de maatschappelijke gevolgen van deze grote bezuinigingsmaatregel gaan zijn!

Programma 5: Financiën

In een paar regels krijgen wij als raad de mededeling dat de exploitatiekosten “Masterplan ICT” per jaar een paar ton zullen bedragen. Wij weten dat wij over het “Masterplan ICT” een separaat raadsvoorstel zullen krijgen, maar de bedragen die hiermee gemoeid zijn zijn van dusdanige aard dat wij als PvdA fractie willen weten hoeveel er in de afgelopen jaren eigenlijk geïnvesteerd had moeten worden in ICT en niet is gebeurd?

In de begroting komt de volgende zin voor die een grote betekenis heeft voor onze mensen van Stadstoezicht, namelijk: “Ook voor Stadstoezicht komt een voorstel tot uitbesteding.” Als PvdA fractie zijn wij tegenstander van het uitbesteden van het Stadstoezicht! Als gemeente hebben moeten wij zorg hebben voor ons personeel, hebben wij een voorbeeldfunctie als werkgever en moeten wij onze eigen mensen in dienst houden! Onze mensen van Stadstoezicht zijn op straat het visitekaartje van onze gemeente, herkenbare en betrouwbare gezichten die behouden moeten blijven voor Weert!

Programma 6: Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien

Het lijkt erop dat dit college er inmiddels een sport van heeft gemaakt om bij ieder woord dat eindigt met “belasting” voor te stellen om die te verhogen! Te denken valt aan de toeristenbelasting, de hondenbelasting en de precariobelasting. Maar het meest in het oog springend is het voorstel van het college om de OZB te verhogen met niet 8% zoals werd voorgesteld tijdens de behandeling van “Kiezen met Visie” maar met maar liefst 11%! Wij menen ons te herinneren dat de VVD altijd tegenstander was van het verzwaren van de lasten voor de burgers en specifiek een tegenstander was van het verhogen van de OZB…maar wij kunnen ons vergissen, dus zouden wij graag het standpunt van de VVD hierin willen horen!

Tot slot:

De PvdA fractie Weert wil haar waardering en dank uitspreken voor de inzet en de ondersteuning van het ambtelijk apparaat. Daarnaast willen wij natuurlijk ook de griffie, de bodes en de beveiliging bedanken.

Weert, 12-11-2015

PvdA fractie Weert